14 Mayıs seçimleri ilklerin seçimi olacak
AK Parti ve MHP’li milletvekillerinin ortak imzasıyla hazırlanan Milletvekili Seçimi Kanunu geçtiğimiz yıl TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı. Yasaya göre seçimlerde yüzde 10 olarak uygulanan ülke seçim barajı yüzde 7’ye düşürüldü.
Türkiye 14 Mayıs seçimlerine bu yeni seçim yasasıyla giriyor. Maddede ittifak yapan taraflar için kritik değişiklikler var.
Seçim barajı yüzde 7 olarak uygulanacak. Seçime ittifakla giren partiler için bu baraj farklı uygulanmayacak. İttifakın toplam oyu yüzde 7’yi geçtiğinde tüm partiler barajı geçmiş sayılacak.
Partilerin oy sayıları dikkate alınacaktır.
Milletvekili seçebilmek için ittifakın toplam oyları değil, partilerin oyları belirleyici olacak. Önceki uygulamada partilerin çıkaracağı milletvekili sayısı ittifakın oy toplamına göre belirleniyordu. Daha sonra milletvekilleri ittifak halinde dağıldı. Yeni sistemde partilerin kendi oyları doğrudan ödenecek.
İttifakın aldığı toplam oyların ülke barajını aşması halinde, seçimlere ilişkin milletvekili hesaplaması ve dağılımı, ittifak içinde her bir partinin o seçimde aldığı oy sayısı dikkate alınarak yapılacak.
Oy sayısına göre
Seçim bölgesinden milletvekili seçemeyen partilerin oyları eskisi gibi ittifakın adına “Artık oy yok” yazılmayacak. Bir bakıma boşa gidecek.
İttifakı oluşturan siyasi partilerin her birinin seçeceği milletvekili sayısı, ittifak içindeki her seçim bölgesinde alınan oy sayısına göre genel D’Hondt uygulamasına göre belirlenecek.
Ortak liste ile seçim
Uzmanlara göre bu model, ittifaklara dahil olan partilerin ortak listeyle seçime girmesini daha avantajlı hale getiriyor. Milletvekili seçimlerine hangi partilerin isim ve logolarıyla katılacağı 9 Nisan’da belli olacak ve aday listeleri YSK’ya sunulacak.
Bir partinin seçimlerde kendi isim ve logosunu kullanabilmesi için kanunen en az 41 ilde, yani 81 ilin yarısından fazlasında seçime girmesi gerekiyor. Bu zorunluluk ittifaktaki partilerle ittifaka girmeyecek ve seçimlere tek başına girecek partiler için de geçerlidir.
İttifak yapılacak ve bir seçime girilecek.
Bir önceki seçimde olduğu gibi bir önceki seçimde olduğu gibi bazı siyasi partiler ittifak halinde seçime girmeye hazırlanıyor.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP), Büyük Birlik Partisi (BBP) ve Refah Partisi’nin “Millet İttifakı” adıyla seçime girmesine ilişkin protokol YSK’ya sunuldu. 24 Mart’ta. İttifak’a bağlı 4 parti kendi logosuyla seçime girecek. Ancak Cumhur İttifakı’na takviye kuvvetler veren HÜDA PAR, seçime AK Parti listelerinden gireceğini açıkladı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), UYGUN Partisi, Saadet Partisi, Gelecek Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA Parti) ile “Millet İttifakı”nı oluşturan Demokrat Parti’nin seçim ittifakına ilişkin protokol YSK’ya teslim edildi 22 Mart’ta.
Yeşil Sol Parti, Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Emek Partisi (EMEP), “Emek ve Özgürlük İttifakı” adı altında birleşme kararını içeren protokolü 24 Mart’ta YSK’ya sundu. “Emek ve Özgürlük İttifakı” üyesi olan ve Anayasa Mahkemesi’ndeki davası devam eden HDP, Yeşil Sol Parti listelerinden seçime gireceğini açıkladı.
YSK’da 8 Nisan’da kura çekilecek
İttifakın, Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ ile Adalet Partisi Genel Başkanı Vecdet Öz tarafından imzalanan “Ata” adlı protokolü aynı gün teslim edildi. YSK’da 8 Nisan’da ittifak ve siyasi partilerin sandıktaki yerleri için kura çekilecek.
Cumhurbaşkanlığı seçiminin kesintili sonuçları 14 Mayıs saat 23:59’a kadar açıklanacak. Kesintisiz sonuçların açıklanmasının gecikmesi halinde, yedek aday seçim takvimi buna göre takip edilecektir.
İlk oylamada geçerli oyların salt çoğunluğunun sağlanamaması halinde 28 Mayıs Pazar günü yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci oylamasına ilişkin takvim yürürlüğe girecek.
